تطبیق پیر مغان دیوان حافظ با کهن الگوی پیر خردمند یونگ

نویسندگان

مصطفی گرجی

زهره تمیمداری

چکیده

شعر حافظ که آینه دنیای خیال انگیز و رازآلود وی است، به دلیل پیچیدگی های معنایی و هنرورزی های زبانی، همواره از متون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر رونق و روایی یافته است. این نقد که به بررسی مضامین و تصاویر کهن الگویی در نهاد انسان ها می پردازد، راه را برای ژرف کاوی های بعدی آثار ادبی می گشاید و نشان دهندة جهانی بودن پیام انسانی و احساسات شاعران هنروری همچون حافظ است. در این پژوهش با دید مکتب روان کاوی یونگ و از منظر کهن الگویی به جهان شعری حافظ نگریسته شده و به شخصیت پررنگ و تکرار شونده پیر در دیوان او پرداخته شده است؛ بررسی مقایسه ای چهره پیرمغان با کهن الگوی پیر خردمند یونگ، نشان دهندة شباهت بسیار و یا حتی انطباق کامل وی با آن تصویر کهن است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تطبیق پیر مغان دیوان حافظ با کهن‌الگوی پیر خردمند یونگ

شعر حافظ که آینه دنیای خیال‌انگیز و رازآلود وی است، به دلیل پیچیدگی‌های معنایی و هنرورزی‌های زبانی، همواره از متون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن‌الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان‌شناختی است که در دهه‌های اخیر همچون مطالعات میان‌رشته‌ای دیگر رونق و روایی یافته است. این نقد که به بررسی مضامین و تصاویر کهن‌الگویی در نهاد انسان‌ها می‌پردازد، را...

متن کامل

از پیر خرد یونگ تا پیر مغان حافظ

یکى از کهن‏الگوهاى ضمیر ناخودآگاه جمعى که یونگ آن را در روان‏شناسى تحلیلى خود مطرح کرده، پیر خرد است. این کهن‏الگو غالبا به صورت شخصیتى که جنبه راهنما دارد، در وجود فرد ظاهر مى‏شود. یونگ این کهن‏الگو را در دوران جوانى به صورت یک شخصیت مسن و مقتدر در ساختار وجودى خویش کشف کرد و آن را شخصیت شماره دو نام نهاد. به اعتقاد یونگ پیر خرد در وجود مرد به صورت یک راهنماى مذکر یا پیرمرد خردمند و در وجود زن...

متن کامل

از پیر خرد یونگ تا پیر مغان حافظ

یکی از کهن‏الگوهای ضمیر ناخودآگاه جمعی که یونگ آن را در روان‏شناسی تحلیلی خود مطرح کرده، پیر خرد است. این کهن‏الگو غالبا به صورت شخصیتی که جنبه راهنما دارد، در وجود فرد ظاهر می‏شود. یونگ این کهن‏الگو را در دوران جوانی به صورت یک شخصیت مسن و مقتدر در ساختار وجودی خویش کشف کرد و آن را شخصیت شماره دو نام نهاد. به اعتقاد یونگ پیر خرد در وجود مرد به صورت یک راهنمای مذکر یا پیرمرد خردمند و در وجود زن...

متن کامل

راهنما در آثار عطار و بررسی میزان تنطباق آن با کهن الگوی پیر خردمند از دیدگاه یونگ

از دیدگاه یونگ، کهن الگوی پیر خردمند در قالب پیرمردی یاری رسان در افسانه ها، داستان ها و اسطوره ها ظاهر می شود و با اطلاعاتی که به قهرمان می دهد او را در رسیدن به موفقیت و حقیقت یاری می کند. پدر، شاه، معشوق، جادوگر شرور، ندای درونی، حیوانات، به خصوص پرندگان و... از چهره های این کهن الگو هستند.در آثار عطار، پدر در الهی نامه، هدهد در منطق الطیر، پیر در مصیبت نامه و گاه ندایی درونی در اسرارنامه، ه...

15 صفحه اول

بررسی کهن الگوی پیر خرد در شاهنامه

شاهنامه‌ی فردوسی، حماسه‌ی ملی ایرانیان است و ریشه در ناخودآگاه جمعی و ملی این قوم دارد. این اثر ارزشمند را می‌توان از دیدگاه‌های مختلف از جمله روانکاوی یونگ تحلیل و بررسی کرد. کهن‌الگوها از مهم‌ترین موضوعات نظریه‌ی یونگ‌اند و پیر خرد یکی از رایج‌ترین آن‌هاست. این کهن‌الگو در داستان‌ها و رویاها همراه با یک قهرمان نمود می‌یابد و او را در رسیدن به تفرّد و خودپرورانی یاری می‌دهد. پیر خرد در بسیاری ا...

متن کامل

نقد کهن‌الگوی «پیر خردمند» در مقامات حمیدی

«کهن‌الگو» نمایه‌ها و تصاویری ازلی از اندیشه‌های بدوی و کهن است که به‌ واسطة ضمیر ناخودآگاه جمعی بشر در ذهن آدمی انباشته شده‌است. همین انگاره‌ها بخشی از محتویات ضمیر ناخودآگاه فردی را نیز تشکیل می‌دهند و در این میان، «پیر خردمند» نیز یکی از مهم‌ترین این کهن‌الگوهاست که می‌توان گفت چهرة وی، مظهر دنیای معنوی و روحانی و نمونه‌ای از صورت مثالی پدر در جهان اسفل است که فرد را در شرایط بحرانی و دشوار ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

ناشر: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

ISSN 2008-4420

دوره 8

شماره 28 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023